Türkiye’nin Yeni SİHA’sı Jackal
Fly BVLOS Technology firması tarafından Türkiye’de tamamen öz sermaye ile tasarlanan ve geliştirilen, 25 Nisan 2022’de İngiltere’ye ihraç edilen Türk insansız hava aracı olan Jackal’ın SİHA versiyonu tanıtıldı.
Ekim 2022 tarihinde İngiltere’de Thales’in LMM (Lightweight Multirole Missile/ Hafif, Çok Rollü Füze) füzesi ile ilk atışını yapan Jackal, teste katılan İngiliz mühendisler, savunma sanayii personeli ve askeri uzmanlardan tam not aldı. Fly BVLOS Technology firmasının da bünyesinde yer aldığı Fly X Technology firması, Jackal’ın hem İHA hem de İngiltere Savunma Bakanlığının resmi talebi doğrultusunda SİHA versiyonlarının geliştirme ve test süreçlerinin devam ettiğini açıkladı.
Jackal’ın SİHA’ya dönüşme süreci
Tasarım ve diğer tüm hakları tamamen Fly BVLOS Technology firmasına ait olan Jackal’ın İngiltere’ye ihraç edilmesinin ardından İngiltere Savunma Bakanlığı Jackal’ın SİHA versiyonuna dönüştürülmesi konusunda İngiltere’deki iş ortağımız Flyby Technology Firması CEO’su Sn. Jon Parker’dan talepte bulundu müteakiben yine İngiltere Savunma Bakanlığı bahse konu SİHA dönüşümüne destek olunması maksadıyla Fly BVLOS Technology firmasından resmi yazıyla destek talep etti.
Fly BVLOS Technology’nin de bünyesinde yer aldığı Fly X Anonim Şirketi, İngiltere Savunma Bakanlığından Jackal’ın SİHA’ya dönüştürülmesi talebi sonrasında görevini alan İngiltere’deki iş ortağımız Flyby Technology Firması ile beraber Jackal SİHA versiyonunun çalışmasını başlattı.
Tasarımında ve teknik özelliklerinde yapılan değişikliklerin ardından Baş Mühendisler Sn. Y. Orkut Aktaş ve Sn. A. Fehmi Özcan liderliğinde THALES UK Firmasının da teknik ekibinin katılımıyla SİHA’ya dönüştürülen Jackal, ilk füze test atışını 2022’nin Ekim ayında İngiltere’de gerçekleştirdi.
Jackal SİHA’nın test atışları devam ederken, hava aracının geliştirme süreci de devam ediyor.
Başarıyla gerçekleştirilen test atışı sonrasında yetkililer tarafından yapılan değerlendirmeler;
Air Commodore Jez Holmes, Head of the RAF Rapid Capabilities Office, said “Given the impressively short time scale it took the team to deliver the initial trial, it’s clear that Flyby could have an exciting future in this sector, and the partnering and support from Thales was outstanding in lowering the barriers to entry for innovative start-ups. I’m looking forward to seeing the ongoing developments in this area.”
(Çeviri) : RAF Rapid Capabilities Office Başkanı Air Commodore Jez Holmes,
Ekibin ilk denemeleri inanılmaz kısa sürede gerçekleştirmesi göz önüne alındığında Flyby’ın, Thales’in ortaklığı ve destekleriyle olağanüstü heyecan verici bir geleceği olduğu çok açık. Bu alandaki devam eden gelişmeleri görmek için sabırsızlanıyorum.
Murat Islıoğlu, Fly BVLOS Technology: “Doğru yatırım ve yönetim ile kavramsal tasarımından ilk uçuşuna dört aylık bir sürede ulaşan JACKAL’ın müşteriden gelen talep doğrultusunda mühendislerimiz tarafından çok kısa sürede SİHA versiyonuna dönüştürülmesi ve arkasından başarılı bir canlı atış yapılması beni fazlasıyla memnun etti. Her zaman dediğim gibi “havada sürat, selamettir”. Teşekkürler Jackal ekibi…”
Jon Parker, Flyby Technology, said: “War is about winning, and JACKAL is designed by war fighters for that ultimate aim. The days of having a Fighter Pilot in the cockpit are numbered and I realise I will not perhaps be loved for bringing about the end of my own kind. But the future of warfare is changing and JACKAL is part of that future as a true multi-role attack aircraft. We want to make JACKAL a flagship product, creating secure UK jobs and contributing to a new future for the British aerospace and defence industries.”
(Çeviri) : Flyby Technology'den Jon Parker şunları söyledi: "Savaş kazanmakla ilgilidir ve JACKAL, savaşçılar tarafından bu nihai amaç için tasarlandı. Artık bir savaş pilotunun kokpitte olacağı günler sayılı ve ben de bir savaş pilotu olarak kendi türümün sonunu getirdiğim için belki de sevilmeyeceğimi anlıyorum. Ancak savaşın geleceği değişiyor ve JACKAL, çok yönlü bir taarruz uçağı olarak bu geleceğin bir parçası. JACKAL'ı amiral gemisi bir ürün haline getirmek, Birleşik Krallık'ta güvenliğine dair işler yaptırmak ve İngiliz havacılık/savunma endüstrileri için yeni bir geleceğe katkıda bulunmak istiyoruz.”
Orkut Aktaş, Maxwell Innovations: “Small, modular, efficient and robust; The Jackal was designed to be a vital platform for an unmanned air force concept. Working together with defense tech giant Thales and highly experienced and innovative start-ups Maxwell Innovations, FlyBvlos Technology and Flyby Technology to tackle the biggest challenges in the war is a thrilling experience. Turkish-made drones have already changed the known war doctrines and the next step will be the Turkish-British-made Jackal UAV. The agility and innovation of start-ups are coming together with the experience of technology giants to start a new era.”
(Çeviri) : Küçük boyutlu, modüler, verimli ve dayanıklı; Jackal İHA geleceğin insansız hava kuvvetleri konseptinde kritik bir konumu doldurması için tasarlandı. Harp ortamındaki en büyük zorlukların üstesinden yenilikçi bir yaklaşımla gelebilmek için savunma ve havacılık devi Thales'in, çevik ve inovatif start-up'lar olan Maxwell Innovations, Flybvlos Technology, Flyby Technolgy ile birlikte çalışarak çok kısıtlı bir sürede böylesine bir başarıya imza atması oldukça heyecan verici bir gelişme. Türk yapımı İHA sistemlerinin son dönemlerde tüm dünyadaki harp ortamını köklü bir şekilde değiştirdiğini görüyoruz. Bu değişimin bir sonraki adımı ise Türk-İngiliz ortaklığında geliştirilmekte olan Jackal sistemi olacak. Start-up'ların çevikliği ile teknoloji devlerinin deneyimleri bir araya gelerek yeni bir dönemin kapılarını aralıyor.
Philip McBride, Managing Director of Thales in Northern Ireland, said: “One of the unique selling points of LMM is its ability to be integrated onto multiple platforms, including armoured vehicles, helicopters, naval vessels or indeed, shoulder-launchers, each designed to address different threats. It has been a privilege to work with the Flyby team on this time-compressed and ground-breaking trial and has proved that both Thales and Flyby can produce impressive and agile results when focussed on a collective, shared objective.”
Jackal SİHA’da Kullanılacak Füze
Jackal SİHA’sı ilk test atışını İngiltere’nin seçimi üzerine Thales’ın LMM (Lightweight Multirole Missile/ Hafif, Çok Rollü Füze) füzesi ile gerçekleştirdi.
13 kg ağırlığa 1,3 m uzunluğa ve 6 km menzile sahip LMM füzesi, lazer mesafe bulucu ile hedef mesafesi tespiti yapabiliyor.
Jackal, değiştirilebilir tasarımı ve donanımı sayesinde kısa sürede farklı füzelere göre de yazılım ve donanımsal olarak uyumlandırılabiliyor.
Fly X Anonim Şirketi uzun zamandır Tayvan ile çip teknolojisi, elektro optik sensörler, güdüm sistemleri ve havacılık sektörü ile ilgili teknoloji transferleri kapsamında görüşmeler gerçekleştiriyor. Çok kısa bir süre zarfında Tayvan’da konu kapsamında bir şirket kurulması ve Arge Ofisi açılması gündemde.
Jackal’ın Geliştirilme Süreci
Gebze Teknik Üniversitesi Teknopark'ında yer alan Dronepark'ta 2022 Ocak ayında Ar-Ge ve tasarım süreçleri başlatılan Jackal, ilk uçuşunu o dönemde Fly BVLOS Technology Genel Müdürü Sn. Murat Islıoğlu, Flyby Technology CEO’su Sn. Jon Parker ve Maxwell Innovations CEO’su Mühendis Sn. Y. Orkut Aktaş ve CTO Sn. A. Fehmi Özcan ile yapılan ilk kavramsal tasarım toplantısından dört ay gibi kısa bir süre sonra 20 Nisan 2022’de Gebze Teknik Üniversitesi Dronepark’ta yaptı. Üzerinde yer alan EDF motorları ile Türkiye’de bir ilk olan Jackal, ilk demo uçuşunu yine Nisan 2022 tarihinde Ankara'da Türk Silahlı Kuvvetleri için başarıyla gerçekleştirdi. Jackal bu ilk uçuşunda yaklaşık 40 dakika havada kalarak kendisini izleyenleri etkilemeyi başardı.
Kısa sürede birçok ülkenin dikkatini üzerinde toplamayı başaran Jackal İnsansız Hava Aracından ilk üretilecek olan 5 adedinin 25 Nisan 2022 tarihinde Dronepark'ta düzenlenen törenle İngiltere’ye ihracı kapsamında satış sözleşmesi imzalandı.
Jackal’ın geliştirme ve test süreçlerine halihazırda Ankara/Kalecik’teki İHA Test Merkezinde devam ediyor.
Jackal’ın Teknik Özellikleri
8 motorla Dikey iniş ve kalkış yapabilen Jackal, üzerinde yer alan 4 adet EDF motoru ile yüksek hızlara ulaşabiliyor. Jackal 15 kilogram yük taşıyabiliyor ve 100** kilometre menzile ulaşabiliyor. İlerleyen süreçte yeni versiyonları ile yük taşıma ve menzil kapasitesinin artırılması hedefleniyor.
Jackal İHA’sı ve Jackal SİHA’sının Kullanılacağı Alanlar
Jackal havacılık sektöründe kargo ve lojistik hizmet alanlarında kullanılabilecek. Jackal’ın olumsuz hava şartlarında deniz üzeri uçması planlanıyor. Jackal, VTOL özelliği sayesinde herhangi bir piste ihtiyaç duymadan her türlü alana iniş kalkış yapabiliyor. Jackal’ın zorlu hava koşullarında ve her türlü senaryoda kargo taşıma, insani yardım, doğal afet, izleme ve gözlem, hassas veri lojistiği gibi alanlarda uçması planlanıyor.
Jackal SİHA’sı askeri tesislerin, kritik devlet kurumlarının, köprü ve havalimanı gibi yerlerin yakın hava desteği ve savunmasında kullanılacak. Muharebe alanında askeri birliklere ani hava desteği yapabilecek ve tehlikeli bölgelerde nokta hava savunması ve hava desteği görevi de üstlenecek.
Fly Bvlos Technology Firması
Gebze Teknik Üniversitesi Teknopark yerleşkesindeki Dronepark'ta 2019 yılında yüzde yüz Türk firması olarak kurulan Fly BVLOS Technology, İHA üretimi ve Uluslararası İHA 0-1-2 pilot eğitimi ile birlikte bir konsept ihracat mantığında hem milli üretime katkı hem de ülke ekonomisine katma değer sağlıyor.
İHA-2 kategorisinde Türkiye’de ilk kez uluslararası BVLOS standardında sertifikalı eğitimler veren Fly BVLOS Technology, yurt içi ve dışı talep eden firma ve kurumlara da İHA uçuş hizmetleri sağlıyor.